Ransomware: nədir, necə işləyir?
Hər gün ransomware hücumları daha çoxalır. McAfee-nin kibertəhlükəsizlik üzrə mütəxəssislərinin fikrincə, yalnız 2019-cu ilin birinci yarısında bu hücumların sayı 118% artıb.
Hakerlər isə kimə hücum etdiklərinə əhəmiyyət vermirlər. McAfee-nin fikrincə, bu təhlükə hökumətlər, korporasiyalar, xəstəxanalar və hətta insanlar da daxil olmaqla geniş spektrli təşkilatlara təsir göstərir.
Bunun qarşısını almaq üçün hansı addımları ata bilərsiniz? Bu sizdə baş verərsə, nə etməlisiniz? Aşağıdakı məlumatları oxumaqla bu əsas problem haqqında bilmək üçün lazım olan hər şeyi, həmçinin internetdən istifadə edərkən təhlükəsizliyə dair məsləhətləri öyrənin.
Ransomware nədir və necə işləyir?
Ransomware, məlumatları şifrələyən və istifadəçilərin onları kiliddən çıxarmaq üçün piss niyyətli insana fidyə ödəyənə qədər məlumatlara daxil olmasına mane olan bir virus növüdür.
Bütün dünyada hökumət bələdiyyələrinə qarşı böyük hücumlar bu günlərdə mediada daha çox yayılır. Şəhərlər və qəsəbələr, böyük müəssisələr və ya hökumət kimi ciddi təhlükəsizlik standartlarına malik olmadığından, onlar daha çox hücumlara məruz qalırlar. Bu onları hakerlər üçün zəngin resurslara malik cəlbedici hədəfə çevirir.
Baltimor şəhər rəsmiləri, əvvəlcə hakerlərə fayla giriş kodu üçün 75.000 dollar ödəməkdən imtina etdikdə bunu çətin yoldan öyrəndilər. Baltimor nəhayət uzun mübarizədən sonra təslim oldu və nəticədə 6 milyon dollar ödədi.
Nümunə olaraq başqasına baxaq. Digər tərəfdən, fırıldaqçılar təkcə bununla qalmır. 2016-cı ildə Jigsaw zərərli proqram təminatının yaradılması nəticəsində ransomware hücumları daha da şəxsiləşdi. İstifadəçilərin faylları saxta Dropbox və ya Firefox linklərinə kliklədikdən sonra fidyəni ödəyənə qədər şifrələnir. Saxta Dropbox və ya Firefox linklərinə kliklədikdən sonra istifadəçilərin faylları fidyə ödəyənə qədər şifrələnir.
Bununla belə, Jigsaw-da müəyyən bir müddət keçdikdən sonra məlumatları məhv etməyə başlayan bir taymer vardı. Bu insanı olduqca rahatsız edirdi. Əgər kompüterinizə Jigsaw ransomware proqramı yoluxduqdan sonra nə baş verdiyi ilə maraqlanırsınızsa, bu videoya baxın.
Ransomware qurbanı olmamaq üçün nə edə bilərsiniz?
1. Ransomware hücumundan qaçınmaq ən yaxşı addımdır. Siz "təhlükəsiz klikləmə"ni öyrənməlisiniz, çünki buna tez-tez zərərli URL-lər və fayllar səbəb olur. Nəticədə, hər hansı bir linkə və ya fayla klikləməzdən əvvəl, onu viruslar və ya digər zərərli komponentlər üçün təhlil etdiyinizdən əmin olun. Eyni şəkildə, yükləmədən əvvəl bütün faylları viruslara qarşı yoxlayın.
2. Fiziki şəxslər tez-tez IP ünvanlarını izləyən hakerlərin hədəfi olurlar. Nəticədə, VPN-dən istifadə sizi fidyə proqramından və digər kiberhücumlardan qorumağa kömək edə bilər. Virtual şəxsi şəbəkə (VPN) tam olaraq nədir? VPN(Virtual Personal Network) və ya bizim dildə desək virtual şəxsi şəbəkə, şəbəkə bağlantınızı şifrələyir, eyni zamanda həqiqi IP ünvanınızı maskalayır. Bu, onlayn fəaliyyətlərinizin məxfiliyini və təhlükəsizliyini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
3. Son olaraq, müxtəlif ehtiyat nüsxələrinə(backup) sahib olmaq çox vacibdir. Şifrələnmiş ehtiyat nüsxələri təmin edir ki, sisteminiz pozulsa belə, siz yenə də bütün vacib məlumatlarınıza daxil ola biləcəksiniz.
Müəllif
